De laatste tijd is de interesse in thuisbatterijen enorm toegenomen. Veel van onze bestaande klanten kiezen ervoor om hun oude zonnepanelen-omvormer om te ruilen voor een hybride model, waar we een set batterijen aan koppelen. Zo zijn ze klaar voor de wereld na afschaffing van de salderingsregeling.
Maar er zijn ook mensen die zich afvragen of het niet beter is de elektrische auto te gebruiken als energie-opslag, in plaats van thuisbatterijen. Tenslotte beschikken e-auto’s vaak over hele grote accu’s en wordt er meer en meer gesproken over ‘bi-directionele’ laadpalen, die de stroom uit de auto kunnen halen en terug in de woning kunnen brengen.
Wat betreft die grote accu’s: inderdaad beschikken de meeste auto’s over batterijen met een grotere capaciteit dan de meeste thuisbatterijen. De thuisbatterijen die Zonnefabriek installeert zijn gemiddeld zo’n 10 kWh groot, en in de woning installeren we sowieso nooit groter dan 20 kWh vanwege veiligheidseisen (zie ook dit artikel voor meer informatie). Volledig elektrische auto’s hebben daarentegen vaak accu’s van meer dan 60 kWh capaciteit. Overigens hebben plug-in hybride wagens kleinere accu’s, omdat er daar natuurlijk ook nog een benzinemotor en -tank in zit.
In een e-auto zit vaak een batterij met meer capaciteit dan een thuisbatterij (bron: KIA)
Nu zijn zeker niet alle auto’s in staat om de opgeslagen stroom in de accu weer terug te brengen naar de woning. Alleen de auto’s die beschikken over de zogenaamde ‘V2H’ optie kunnen dit. V2H staat voor ‘Vehicle-to-Home’, oftewel ‘van de auto naar de woning’. Daarnaast komen we ook opties tegen als ‘V2L’ en ‘V2G’. V2L betekent ‘Vehicle-to-Load’, oftewel ‘van de auto naar een apparaat’. Dit houdt in dat er in de auto een stopcontact zit ingebouwd, waarmee één of meer toestellen kunnen worden gevoed (een beetje zoals de sigaretten-aansteker van vroeger maar dan een stuk krachtiger). Dit is handig voor kampeertochten bijvoorbeeld, zodat mensen de stroom van de auto-accu kunnen gebruiken voor lampen en gereedschap. Een auto die alleen de V2L optie heeft, kan echter niet stroom terugbrengen naar het elektriciteitsnet.
V2G staat voor ‘Vehicle-to-Grid’, oftewel ‘van de auto naar het net’. In feite is dat min of meer hetzelfde als V2H, omdat de stroom terug naar het openbare net wordt gevoerd, hetzij in de woning ofwel meteen naar het net (via een publieke laadpaal). Of uw auto de mogelijkheid van V2H biedt, kunt u controleren bij de fabrikant of op een website als ‘EV-database.org'.
Deze Renault 5 E-Tech is volgens de EV-database geschikt voor Vehicle-to-Home ontladen via AC
Let er ook op dat niet alle auto’s zich op dezelfde manier laten ontladen. Sommige ontladen alleen op DC (Direct Current, oftewel gelijkstroom) en andere juist op AC (Alternating Current, oftewel wisselstroom). Bijna alle auto’s kunnen weliswaar zowel via AC als DC opladen, maar het ontladen is, als het überhaupt kan, meestal op slechts één manier mogelijk. Ook dit kunt u voor verschillende modellen auto’s terugvinden op EV-database.org.
Goed, als u eenmaal van uw (toekomstige) auto weet dat hij de ‘V2H’ optie heeft en op welke manier dat gaat (met AC of DC), dan moet u natuurlijk ook nog zorgen voor een bi-directionele laadpaal aan uw woning. De laadpalen die Zonnefabriek momenteel verkoopt zijn in principe klaar voor AC bi-directioneel laden; dat betekent dat u met bijvoorbeeld een nieuwe elektrische Renault of Kia de autobatterij zou moeten kunnen gebruiken voor de woning.
Maar het gebruik van de auto als thuisbatterij kent ook wat nadelen. Allereerst gaat het dan om de extra slijtage van de batterij: een batterij die alleen maar voor rijden wordt gebruikt, gaat langer mee dan een batterij die tevens voor opslag van zonnestroom dient. Daarom stellen bepaalde automerken restricties aan de ontlaad-functie nadat een bepaalde doorvoer-energie is bereikt.
Daarnaast zijn er verliezen: bij de omzetting van stroom vanuit de panelen naar het net (DC naar AC), vervolgens naar de auto en binnen de auto naar de auto-batterij (AC naar DC) gaat er bij elke stap wat energie verloren. Ook bij de teruglevering van de autobatterij naar het net verliezen we weer een klein beetje. Alles bij elkaar kan dat behoorlijk oplopen.
En tenslotte is er natuurlijk ook een praktisch punt: de auto staat niet altijd aan de laadpaal als er zonnestroom over is. Hij is er tenslotte om in te rijden. En ’s avonds, als de stroom van het net het duurste is, dan is iemand misschien ook weer net met de wagen op pad.
De SMA eCharger is in Principe geschikt voor bi-directioneel AC laden en ontladen
Het grootste obstakel voor het gebruik van de auto als thuisbatterij is echter nog vooral de regelgeving. Op dit moment is het nog totaal onduidelijk hoe de technische en reglementaire voorwaarden eruit gaan zien. Daarom is ook de SMA eCharger bijvoorbeeld weliswaar zoals ze zeggen ‘bi-di ready’ maar nog niet in de praktijk bruikbaar voor het ontladen.
Bij SMA verwachten ze in elk geval dat bi-directioneel laden niet vóór 2027 echt goed mogelijk gaat zijn.
Een thuisbatterij kan echter vandaag al worden geïnstalleerd, is relatief efficiënt in gebruik, en kan - ook niet onbelangrijk - tevens noodstroom leveren. Daarom denken we dat het voor de meeste mensen, ook voor hen die een elektrische auto hebben, toch interessant is om nu alvast een thuisbatterij aan te schaffen. Een laadpaal die in de toekomst ook bi-directioneel kan werken kan daarbij een mooie aanvulling zijn. Zo houdt u de opties open en bouwt u steeds verder aan een optimaal gebruik van uw eigen zonnestroom, en aan een betere bescherming tegen stijgende kosten voor energie.